2012-imiit
2022-mut ilinniartunut inissat
2022-mi
ukiumut ilinniartut 743-nik amerlassuseqarput. Tamanna ukiup siulianut
naleqqiullugu 5 pct.-inik appariarneruvoq. 2012-imiilli
ukiumut ilinniartut amerlassusaat 207-inik apparsimapput.
Sanaartornermi
sanaartortitsinermilu suliaqarfimmi ilinniartunut inissat 27 pct.-inik annertussuseqarlutik amerlanerpaapput, tulliullutik
Niuertunik pilersuinermi atugassanillu nioqquteqarnermi suliaqarfik kiisalu
Pisortat allaffissornerat sullissinerallu 21 aamma 20 pct.-inik
annertussuseqarlutik. Inissiaateqarnermi suliaqarfik Kiffartuussillunilu
inuussutissarsiorfinni allani suliaqarfik sulisumut ilinniarsimasumut
ataatsimut amerlanerpaanik ilinniartunut inissaateqarsimapput. Taakkunani
sulisunut ilinniarsimasumut 100-nut ukiumut ilinniartut 28-nik aamma 27-nik
amerlassuseqarlutik.
Suliffinni
ilinniartut ukioqqortunerulerput. 2012-imi ilinniartut 25-t ataallugit ukiullit
60 pct.-inik annertussuseqarput. 2022-milu 40 pct.-inut apparsimallutik.
Siuliani
saqqummersitamit allannguutit
Naatsorsueqqissaartarfimmit
suliffeqarnermi kisitsisitigut paasissutissat piffissami 2016-imiit
2021-imoortut 2023-mi februaarimi iluarsaanneqarput. 2016-imiit suliffeqarnermi
kisitsisit siuliani saqqummersinneqarsimasunit qaffasinnerulernerannik tamanna
isumaqarpoq. Iluarsaassinerlu tamanna aamma saqqummersitami matumani inuusuttut
suliffillit amerlassusaannut sunniuteqarpoq. Allannguutit periaatsimut immikkoortumi
sukumiinerusumik nassuiarneqarput.
Nassuiaat
Kisitsisitigut
paasissutissani inuussutissarsiornermi ilinniarfinni ilinniartut suliffinnilu
ilinniartuunermut tapisisartut kisimik pineqarput. Kisitsisini pineqartut
tassaapput suliffeqarfinni ilinniartuuteqarnermut akiliutinut taarsiissutinik
pisartuni ilinniartut. Periaatsimut immikkoortuni nassuiaat takuuk.
Saqqummersitami
taaguut”ukiumut ilinniartoq” atorneqarpoq. Ukiumut ilinniartuunermi qaammatini
12-ini ilinniartuuteqarneq tunngavigineqarpoq. Assersuutigalugu ilinniartoq
ataaseq qaammatini 12-ini ilinniartuusimaneranik imaluunniit ilinniartut marluk
tamarmik immikkut qaammatini arfinilinni ilinniartuusimanerannik isumaqarluni.
2022-mi
ukiumut ilinniartut 743-t
2022-mi
ukiumut ilinniartut 743-nik amerlassuseqarput. 2021-miit 5 pct.-inik appariarneruvoq. 2012-imiilli ukiumut ilinniartut
amerlassusaat 207-inik apparsimapput. Appariaallu
annerpaaq 2015-ip tungaanut ingerlaarsimalluni. Ilinniartut upernaakkut
ukiakkullu amerlanerpaasarput.
Titartagaq 1. Qaammatikkaartumik ilinniartut amerlassusaat, 2012-2022
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – Kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNLBR).
Sanaartornermi
sanaartortitsinermilu suliaqarfimmi ilinniartut amerlanerupput
2022-mi
ukiumut ilinniartut katillugit 27 pct.-ii sanaartornermi sanaartortitsinermilu
suliaqarfimmiillutik amerlanerpaasimapput, tassunga tulliullutik pisortat
allaffissorneranni niuernermilu suliaqarfinni ilinniartut. Ataatsimut isigalugu
suliaqarfinni pineqartuni pingasuni ukiumut ilinniartut katillugit 68 pct.-ii
ilinniartorisimavaat.
2022-mi niuertunik pilersuinermi atugassanillu nioqquteqarluni
suliaqarfimmi ukiumut ilinniartut 2012-imiit 73-inik ikinnerullutik appariaateqarnerpaasimapput. Aalisarnermi aalisakkanillu
tunisassiorluni suliaqarfimmi kiisalu allaffissornikkut kiffartuussinernut
suliaqarfimmi ukiumut ilinniartut qaffariaateqarnerpaasimapput,
2012-imiilli 2022-mut amerlassusaat qulinik amerlanerulersimallutik.
Tabel 1. Suliaqarfiit malillugit ukiumut ilinniartut,
2012, 2017 aamma 2022
|
|
2012 |
|
2017 |
|
2022 |
|
|
|
Amerl. |
Pct. |
Amerl. |
Pct.- |
Amerl. |
Pct. |
|
Aalisarn. aalisakk. tunisassiorneq niuernerlu |
13 |
1 |
23 |
3 |
22 |
3 |
|
Aatsitassiorneq ..................... |
2 |
0 |
3 |
0 |
1 |
0 |
|
Atortussiorneq ...................... |
14 |
1 |
11 |
2 |
9 |
1 |
|
Innaallagiamik imermillu pilersuineq ...... |
16 |
2 |
15 |
2 |
19 |
3 |
|
Sanaartorneq ...................... |
215 |
23 |
190 |
26 |
201 |
27 |
|
Niuertunik pilers. Atugass. nioqquteqarneq . |
228 |
24 |
150 |
20 |
155 |
21 |
|
Assartuineq assartugassalerinerlu ....... |
114 |
12 |
74 |
10 |
82 |
11 |
|
Akunnittarfiit neriniartarfiillu ............ |
28 |
3 |
15 |
2 |
18 |
2 |
|
Paasissutissalerineq attaveqaatilerinerlu ... |
41 |
4 |
42 |
6 |
22 |
3 |
|
Aningaaser. aningaasal. sillimmasiisarfiillu .. |
8 |
1 |
6 |
1 |
7 |
1 |
|
Innissianik attartort. sullissinerillu allat ..... |
14 |
2 |
10 |
1 |
20 |
3 |
|
Namminers. ilisimatusarn teknik. kiffartuuss. |
3 |
0 |
2 |
0 |
2 |
0 |
|
Allaffissornikkut kiffartuussinerit ......... |
5 |
0 |
7 |
1 |
14 |
2 |
|
Pisortat allaffissornerat ................ |
152 |
16 |
129 |
18 |
146 |
20 |
|
Kiffartuussinerit allat ................. |
26 |
3 |
14 |
2 |
15 |
2 |
|
Ilisimaneqanngitsut .................. |
72 |
8 |
49 |
7 |
10 |
1 |
|
Katillugit ......................... |
950 |
|
739 |
|
743 |
|
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – Kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNLBR).
Ilinniartunut
inissat - nassuiaat
Ilinniartuuteqarnissamut
piumasaqaataavoq suliffeqarfik ilinniarsimasunik sulisoqarnissaa, ilinniartunik
ilinniartitsisinnaasunik. Suliaqarfiit sorliit ilinniartunik amerlanerusunik
tigooraasarnersut ersarinnerusumik takutinniarlugu ilinniartut amerlassusaat
sulisut ilinniarsimasut amerlassusaannut naleqqiunneqassapput.
Ilinniartunut
inissat sulisunut ilinniarsimasunut 100-nut ilinniartut amerlassusaannik
naatsorsorneqarpoq. Ilinniartunut inissani ilinniarfiit assigiinngitsut
tunngavigineqanngillat, suliaqarfinnili suliffeqarneq najoqqutaralugu
naatsorsorneqarluni. Ilinniartunut inissat 2021-mi nalunaarsuutit
tunngavigalugit kisinneqarput, suliffeqarnermi kisitsisinik nutaajunerusunik
suli saqqummertoqarnikuunnginnera pissutigalugu.
Inissiaateqarnermi
suliaqarfimmi sulisumut ilinniarsimasumut ataatsimut ilinniartut amerlanerit
Agguaqatigiissillugu
ilinniartunut inissat amerlassusaat 2016-imi 14-iniit
2021-mi 13-inut apparsimapput. Suliffeqarfimmili sulisumut ilinniarsimasumut
ataatsimut ilinniartut amerlanerulersimapput. 2016-imiilli ukiumut ilinniartut qaffariaataat sulisut ilinniarsimasut amerlanerulernerannik
peqquteqarpoq.
Inissiaateqarnermi
suliaqarfik Kiffartuussillunilu inuussutissarsiorfinni allani suliaqarfik
2021-mi amerlanerpaanik ilinniartunut inissaateqarsimapput. Taakkunani
sulisunut ilinniarsimasunut 100-nut ukiumut ilinniartut 28-nik aamma 27-nik
amerlassuseqarsimallutik.
Titartagaq 2. Suliaqarfiit malillugit ilinniartunut
inissat, 2016 aamma 2021
Nalunaarut:
Ilinniartunut inissat: Sulisunut ilinniarsimasunut 100-nut suliffimmi
ilinniartut amerlassusaat.
Najoqqutaq:
Naatsorsueqqissaartarfik – Kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNLBR aamma https://bank.stat.gl/ARNBFB8).
Ilinniartut
ukioqqortunerulerput
2022-mi
ilinniartut 20-miit 29-nut ukiullit 55 pct.-inik
annertussuseqarlutik amerlanerpaasimapput. 20-t ataallugit ukiullit 12 pct.-iusimallutik. 2012-imiit ilinniartut
ukioqqortunerulersimapput. 2012-imilu 25-t ataallugit ukiullit 60 pct.-inik annertussuseqarsimallutik. 2022-mi annertussusaat 40
pct.-inut apparsimavoq. Ingammik 25-miit 39-nut
ukiullit annertussusaat qaffassimavoq. Piffissami pineqartumi innuttaasut
akornanni inuusunnerusut ikinnerulersimapput, ilinniartulli ikinnerulernerattut
annertutiginngitsumik.
Tabel 2. Ilinniartut ukiui malillugit, 2012-2022
|
|
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
2022 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Pct. |
|
|
|
|
|
|
|
<20 |
14 |
9 |
8 |
7 |
9 |
9 |
9 |
8 |
9 |
10 |
12 |
|
|
20-24-nik ukiullit.. |
46 |
48 |
46 |
40 |
37 |
35 |
33 |
32 |
32 |
30 |
28 |
|
|
25-29-nik ukiullit.. |
24 |
26 |
27 |
30 |
29 |
30 |
31 |
31 |
32 |
29 |
27 |
|
|
30-34-nik ukiullit.. |
9 |
10 |
11 |
13 |
15 |
14 |
13 |
14 |
14 |
17 |
20 |
|
|
35-39-nik ukiullit.. |
3 |
3 |
4 |
5 |
6 |
5 |
6 |
7 |
8 |
7 |
7 |
|
|
40> |
4 |
5 |
5 |
5 |
6 |
6 |
7 |
6 |
6 |
7 |
6 |
|
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – Kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNLBR).